Te Kōhanga Reo o Waihī

Education institution number:
40139
Service type:
Te Kōhanga Reo
Definition:
Not Applicable
Total roll:
16
Telephone:
Address:

Korohe Rd, Turangi

View on map

Te Kōhanga Reo o Waihī - 27/01/2020

Te Pūrongo Arotake Mātauranga Te Kōhanga Reo

Te Kōhanga Reo

Te Kōhanga Reo o Waihī

Te tau a te Tāhuhu o te Mātauranga

40139

Te tūwāhi

Kei Tūrangi

Te Pūtake

E mahi ngātahi ana Te Tari Arotake Mātauranga me Ngā Kura ā-Iwi o Aotearoa ki te kapo atu mā te kaupapa nei a Whāia ngā ara painga kia angitu ai, i te huarahi mātauranga o ngā ākonga i tīmata ai ki te kōhanga reo, ā, i poipoia tonuhia ki te mātauranga o Ngā Kura ā-Iwi.

Te Horopaki

E tū ana Te Kōhanga Reo o Waihī ki te marae o Korohe, ki te raki o Tūrangi. Ka kitea te manawa whakahī o ngā tamariki mō ō rātou hononga ā-whānau, ā-hapū, ā-iwi, ā-marae hoki. Kei te whakahihiri rātou ki te ako, ā, kei te harikoa hoki ki tō rātou kōhanga reo. E noho maioha ana, e whakanui ana hoki ngā tamariki i te ako i te reo Māori. E hāngai ana ngā hōtaka akoranga ki ngā tamariki me ō rātou ngākau nuitanga ako.

Te Tauāki a te Whānau

He ruarua kupu wēnei e whakaatu atu ai i ngā tini āhuatanga e hua mai ana i roto i ngā pātū akomanga o te kura e kōrerohia nei, arā, ko Te Kura o Hīrangi. He nui ngā hua ki tōku whānau i roto i ngā tau, engari mōku ake karekau he hua i tua atu i te hariharinga i ngā mokopuna ki ngā whenua i nohoia ai e wō tātau tīpuna me te whakaako i a rātau ki ngā niao whānui o ngā pito whenua taurikura ki a Tūwharetoa e mōhio ai rātau ki tō rātau taha Tūwharetoa, nō te whenua te reo, nō te awa te reo, nō te maunga, nō te ngahere. Ko te akomanga tūturu a te Māori, ko te taiao! Koia te painga a Te Kura o Hīrangi.

Ngā Kōrero a ngā Manu Pīrere

I tīmata ai tā mātou whai i te huarahi Māori i te kōhanga reo. I te ngāwari noa te whakawhiti i te reanga ako o ngā taitamariki ki te reanga ako o ngā taiohi, ā, tae rawa atu ki te wharekura.

Koia rā te wā i āta whakapuaki mai taku aronga nui ki te haka me te ao waiata, i taku mōhio tonu koia rā te huarahi mōku.

He kāinga rua. He nui tōku aroha mō te kura, mō tōku whānau tonu.

E whāngai ana ahau i ngā mātāpono o te kura nei ki aku tamariki. He tino Māori nei te kura. Kua āta whakatōngia ngā tikanga marae.

Te Whakarāpopototanga o ngā Whakaaturanga

Te Tauāki I tāutuhia e Te Tari Arotake Mātauranga ngā wāhanga arotahinga me ngā whai pānga matua. 

Ngā Wāhanga Arotahinga
Ngā Huarahi Pakirehua  

Ngā Whai Pānga
I tāutuhia ēnei āhuatanga matua i te wā o te arotake. 

Mana Tangata
Ko ngā hononga ako e whai painga ana, e hāpai ana hoki. 

  • Te aroha, te manaaki, me te āwhina
  • Te whanaungatanga
  • Ngā whiringa ako
  • Te whakapapa
  • Te taiao e poipoi ana i te tamaiti
  • Te whakahāngai i ngā akoranga ki te ākonga
  • Te mahi tahi
  • He taiao haumaru
  • Ngā whai wāhitanga ki te ārahi
  • Ngā hononga whakaute
  • Te noho tahi o te tuakana me te teina
  • Te aronga toi whenuatanga
  • Ngā mahinga
  • Ngā rautaki
  • Ngā kaumātua me ngā kuia

Mana Whenua
Ko te kaha o te aronga toi whenuatanga, te noho mōhio ki te taiao, te tiaki taiao hoki. 

  • Ngā whai wāhitanga ki te ārahi
  • Ngā kaumātua me ngā kuia
  • Ngā tikanga me ngā kawa o Tūwharetoa, o Ngātoroirangi
  • Ngā hononga ki te marae
  • Ngā hononga ā-iwi
  • Te tū o te tangata whenua
  • Ngā mahinga
  • Ngā rautaki
  • Ngā whakapapa, ngā karakia 

Mana Aotūroa
Ko te mōhiotanga ki te ao māoriori me te ao tūroa mā ngā tirohanga i tuku iho ai me ngā tirohanga hou. 

  • Te tūhura i ngā taiao ako
  • Ngā tikanga tuku iho
  • Ngā taumahi auaha
  • Te kaitiakitanga
  • Te hangarua
  • Ngā tikanga
  • Ngā whai wāhitanga ki te ārahi
  • Ngā wheako ako
  • Te tangongitanga o ngā rauemi
  • Ngā mahinga
  • Te whanaungatanga
  • Ngā kaumātua me ngā kuia
  • Te noho tahi o te tuakana me te teina 

Ngā whakawhitinga 
Ko te mākohakoha o te ahu whakamua

  • Te auau o ngā taunekeneke ki te kura
  • Te whai wāhi mai a ngā tuākana me te whānau
  • Te whanaungatanga
  • Ngā whakapapa
  • Ngā tūmanako 

Te Whānau
E noho pūmau ana ki te mātauranga reo Māori.

  • Te ārahi mā te whakatauira
  • Ngā kaumātua me ngā kuia
  • Te ū ki te kaupapa
  • Te whai wāhi atu
  • Ngā hononga ā-hapū, ā-iwi hoki 

Te Ārahitanga
E whai hua ana

  • Te mahi tahi
  • Ngā tikanga me ngā kawa o Tūwharetoa, o Ngātoroirangi
  • Te whanaungatanga
  • Ngā whakapapa

Te Whakarāpopototanga Whānui

I kitea e Te Tari Arotake Mātauranga:

  • e whakatinana ana ngā Raukura i te angitu
  • ko te mātauranga rumaki reo Māori, he mātauranga huarewa
  • ka uru atu, ka whakaaweawe, ka ārahi, ka whai wāhi mātātoa atu te whānau, te hapū, me te iwi ki te angitu o te mātauranga
  • ka kitea ki ngā kaiārahi tūtoro paetawhiti nei te ngākau nui me te pūkeke kia whakaahuatia
  • he kaihuawaere ngā kaiako e arotahi atu ana ki te whakarato i ngā whakaakoranga me ngā akoranga o te kounga kairangi
  • ka noho mātua rā ko te oranga ā-whatumanawa, ā-tinana, ā-wairua, ā-hinengaro hoki.

Tērā ka whakatōpūngia e Te Tari Arotake Mātauranga te arotake whai muri o Te Kōhanga Reo o Waihī, ki te arotake i Te Kura o Hīrangi, ā, koia rā te aromātai e kīia nei ko Te Wai-pūau nui.

Wai
Te awa e rere atu ana i te mātāpuna ki te moana.

Wai-hōpua
‘te mātāpuna o te wai’
E whakanui ana i te pitomata.

Wai-kāuru
‘te hōkikitanga’
Ka puta te wai i te hōpua, ā, ka tīmata tana kōpikopiko. 

Wai-kōmiro
‘ngā au tere’
Kua puta te awa, ā, ka kōmiro haere.

Wai-pūau nui
‘te pūau nui o te awa’
Kua tae atu te awa ki te moana. Kei te toitū te awa, ko tōna au kaha e ahu mai ana i te tini o ōna hikuawa. He mana tōna, ā, e rangona ana āna taiheke i tana whāroa, i tana whānui, heoi anō rā, i tua atu rā ki te moana waiwai. 

Te Whakatau a te Whānau ki ngā Wāhanga Tautukunga

I te wā o te aromātai, i whakamātauhia e te Tari Arotake Mātauranga ngā pūnaha o te kōhanga reo ki te whakahaere i ngā āhuatanga i raro iho nei e whai pānga nui ana ki te waiora o ngā tamariki:

  • te haumaru whatumanawa (tāpiri atu ko te ārahi mauritau, ko te ārai tamariki)
  • te haumaru ā-tinana (tāpiri atu ko te mātakitaki tamariki; ko ngā whakaritenga whakamoe; ko ngā aituā; ko te whāngai rongoā; ko ngā whakaritenga akuaku; ko ngā kaupapa here me ngā tikanga haerenga whakawaho)
  • te tū tika o ngā kaimahi (tae atu ki ngā taumata tohu mātauranga; te arowhai a ngā pirihimana; ngā rēhitatanga kaiako; me te tatauranga ki waenga i te kaiako me te tamaiti)
  • ngā whakaritenga, tikanga hōneatanga e pā ana ki te ahi me te rū whenua.

Gloria Takuira

Toka ā-nuku Whakakapi

Te Uepū ā-Motu

27 Kohitātea, 2020

Te Kōhanga Reo Review Report

Te Kōhanga Reo

Te Kōhanga Reo o Waihī

Ministry of Education Profile Number

40139

Location

Tūrangi

Our purpose

The Education Review Office (ERO) and Ngā Kura ā-Iwi (NKāI) are working together to capture the journey of learners beginning with kōhanga reo, who have experienced a Ngā Kura ā-Iwi education, Whāia Ngā Ara Painga Kia Angitu Ai.

Background

Te Kōhanga Reo o Waihī is based at Korohe Marae, north of Tūrangi. Children show they are proud of their whānau, hapu, iwi and marae connections. They are excited about learning and happy in the kōhanga reo. Children appreciate and value learning te reo Māori. Learning programmes are focussed on children and their learning interests.

Whānau Statement

He ruarua kupu wēnei e whakaatu atu ai i ngā tini āhuatanga e hua mai ana i roto i ngā pātū akomanga o te kura e kōrerohia nei, arā, ko Te Kura o Hīrangi. He nui ngā hua ki tōku whānau i roto i ngā tau, engari mōku ake karekau he hua i tua atu i te hariharinga i ngā mokopuna ki ngā whenua i nohoia ai e wō tātau tīpuna me te whakaako i a rātau ki ngā niao whānui o ngā pito whenua taurikura ki a Tūwharetoa e mōhio ai rātau ki tō rātau taha Tūwharetoa, nō te whenua te reo, nō te awa te reo, nō te maunga, nō te ngahere. Ko te akomanga tūturu a te Māori, ko te taiao! Koia te painga a Te Kura o Hīrangi.

Manu Pīrere Kōrero

It started from kōhanga reo, our whole Māori journey.

It was quite a breeze to go from taitamariki into taiohi and into wharekura.

That’s where the haka and music side of me started rolling and that’s kind of where I found out where I wanted to be, what I wanted to do.

It’s another home.

I love that kura, it’s with my whānau.

I feed the principles of this kura to these kids.

It was very Māori. Tikanga marae was embedded.

Summary of Findings

Statement The Education Review Office identified areas of focus and key elements of influence.

Areas of Focus
Lines of Inquiry

Elements of influence
These core components were identified during the review.

Mana Tangata
Positive and supportive learning relationships. 

  • Aroha, manaaki, āwhi
  • Whanaungatanga
  • Learning choices
  • Whakapapa
  • Nurturing environment
  • Individualised learning
  • Mahitahi
  • Taiao haumaru
  • Leadership opportunities
  • Respectful relationships
  • Tuakana, teina
  • Sense of belonging
  • Routines
  • Strategies
  • Kaumātua, kuia 

Mana Whenua
Strong sense of belonging, environmental awareness and care.

  • Leadership opportunities
  • Kaumātua, kuia
  • Tikanga, kawa o Tūwharetoa, Ngātoroirangi
  • Marae connections
  • Iwi connections
  • Tangata whenua roles
  • Routines
  • Strategies
  • Whakapapa, karakia

Mana Aotūroa
Knowledge of the natural and physical worlds through traditional and contemporary views.

  • Explore learning environments
  • Ancestral practices
  • Creative activities
  • Kaitiakitanga
  • Hangarua
  • Tikanga
  • Leadership opportunities
  • Learning experiences
  • Variety of resources
  • Routines
  • Whanaungatanga
  • Kaumātua, kuia
  • Tuakana, teina

Transitions
Natural progression 

  • Regular interactions in the kura
  • Tuākana and whānau involvement
  • Whanaungatanga
  • Whakapapa
  • Expectations 

Whānau
Committed to te reo Māori education

  • Lead by example
  • Kaumātua, kuia
  • Commitment to the kaupapa
  • Involved
  • Connections to hapū and iwi 

Leadership
Effective

  • Mahitahi
  • Tikanga, kawa o Tūwharetoa, Ngātoroirangi
  • Whanaungatanga
  • Whakapapa 

Overarching Conclusion

The Education Review Office found that:

  • Raukura epitomise success
  • te reo Māori education is transformational
  • whānau participate, influence, lead and actively contribute to education success
  • leaders as visionaries display commitment and drive for a transformation
  • kaiako as facilitators focus on the provision of high-quality teaching and learning
  • emotional, physical, spiritual and intellectual wellbeing are paramount.

The next ERO review of Te Kōhanga Reo o Waihī will be as part of Te Kura o Hīrangi and their Wai-pūaunui–Evaluation.

Water
The river that makes its way from the source heading to the sea.

Wai-hōpua
‘source of water’
Acknowledging potential.

Wai-kāuru
‘head waters’
The river emerges from the source and begins a meandering course.

Wai-kōmiro
‘swift waters’
The river has emerged and begins to build momentum.

Wai-pūaunui
‘great river mouth’
The river has reached the sea. It is sustainable, it draws it’s strength from more than one source. It is influential, as it’s current is felt across it’s length and breadth and beyond to the ocean.

Whānau Management Assurance on Compliance Areas

During the evaluation, ERO looked at the kōhanga reo systems for managing the following areas that have a potentially high impact on children's wellbeing:

  • emotional safety (including positive guidance and child protection)
  • physical safety (including supervision; sleep procedures; accidents; medication; hygiene; excursion policies and procedures)
  • suitable staffing (including qualification levels; police vetting; teacher registration; ratios)
  • evacuation procedures and practices for fire and earthquake.

Gloria Takuira
Acting Toka ā Nuku
Te Uepū-ā-Motu – Māori Review Services

27 January 2020

Te Kōhanga Reo o Waihī - 04/04/2016

Te Aromātai

E tū ana Te Kōhanga Reo o Waihī ki te marae o Korohe, ki te raki o Tūrangi. Ka kitea te manawa whakahī o ngā tamariki mō ō rātou hononga ā-whānau, ā-hapū, ā-iwi, ā-marae hoki. He hihiri tā rātou ako, ā, he harikoa rātou ki te kōhanga reo. Ka maioha, ka whakanui hoki ngā tamariki i te ako i te reo Māori. Ka arotahi ngā hōtaka akoranga ki ngā tamariki me ō rātou ngākau nuitanga i roto i ngā akoranga.

Ka arotake anō Te Tari Arotake Mātauranga i Te Kōhanga Reo o Waihī i roto i te toru o ngā tau.

1 Te Horopaki

Kua nukuhia Te Kōhanga Reo o Waihī ki te marae o Korohe, ki te raki o Tūrangi. I nukuhia ki reira nā ētahi take hauora, take haumaru hoki i tāutuhia e hāngai ana ki te whare i mua, ki Waihī. Ka whakawhanaunga ngā tamariki me te whānau ki te marae o Korohe.

He pai te whakahaere a te whānau i te kōhanga reo me ngā whakaritenga o ia rā. Ka arotahi te whānau me ngā kaimahi ki te whakapaitanga ake o te kōhanga reo hei oranga mō a rātou tamariki.

2 Ngā Whakaaturanga o te Arotake

He pēhea rawa te tamaiti e whakaatu i tōna māramatanga ki tōna whakapapa?

He manawa whakahī tō ngā tamariki mō ō rātou hononga ā-whānau, ā-hapū, ā-iwi, ā-marae hoki.

Mana Atua

Ka tūmāia ngā tamariki ki tō rātou taiao ako. Kua waia rātou ki ngā mahinga me ngā tikanga i te kōhanga reo e pā ana ki ngā akoranga ōkawa me ngā akoranga ōpaki hoki. Ka whakarite ngā kaimahi i ngā wāhi me ngā rauemi hei akiaki i ngā tamariki ki te whakatau i ā rātou whiringa ako. Ko ngā whakaaturanga o ngā mahi toi a ngā tamariki me ngā whakaahua o ngā kaupapa i te kōhanga reo, e tohu ana i tā rātou akoranga e pā ana ki ngā atua Māori. Nā te horopaki o te kōhanga reo, he whai wāhitanga mō ngā tamariki ki te ako i ngā tikanga me ngā kawa o tō rātou marae. He hihiri te ako a ngā tamariki.

He pārekareka ki ngā tamariki ngā taunekeneke papai ki te taha o ētahi atu. Kua whakaritea e ngā kaimahi ngā hononga papai ki ngā tamariki. Ka manaaki ngā tamariki tuākana i ngā pēpi, ā, ka ngākau nui hoki rātou ki te taunekeneke ki a rātou anō, me te noho a te tuakana me te teina. Ko ngā karakia me ngā waiata e pā ana ki ngā atua Māori, e hāpai ana i te māramatanga o ngā tamariki ki te manaaki me te tiaki. Ka tautoko ngā kaimahi i ngā tamariki ki te ako i te tū me ngā kawenga a te kaiārahi. He pārekareka ki ngā kaumātua ō rātou hononga ki ā rātou mokopuna. He harikoa ngā tamariki ki te kōhanga reo.

Ka rumakina ngā tamariki ki te reo Māori. Ka akiaki rātou i a rātou anō ki te kōrero i te reo Māori. Ka āta whakapuaki kōrero ngā kaimahi ki te taha o ngā tamariki. Ka whakatauira rātou i te kounga pai o te reo Māori mō ngā tamariki, te whānau, me ētahi atu. Ka whakamahi ngā kaimahi i te whānuitanga o ngā rautaki ka arotahi ki te ako mā te reo Māori. He pakari ētahi tamariki ki te whakapuaki māhorahora i te reo Māori. Ka maioha, ka whakanui hoki ngā tamariki i te ako i te reo Māori.

Te Whakamahere me te Aromātai

Ka whai wāhi ngā tamariki ki tētahi hōtaka akoranga i āta whakamaheretia kia whai pūtake ai. He mārama ngā tukanga a ngā kaimahi hei ārahi i te whakamahere hōtaka. Ka tāutu rātou i ngā taumahi ako a ngā tamariki, ngā rauemi e tika ana mō ngā taumahi, me ngā rautaki mō te whakapuakitanga o ngā kaupapa i te hōtaka. E ākina ana te whānau ki te whai wāhi ki ngā mahi whakamahere. He pārekareka te ako ki ngā tamariki.

Ko ngā tamariki kei te pūtake o te whakapai tonutanga. Hui ai te whānau me ngā kaimahi i ia te wā, ki te arotake i ngā whakahaeretanga ki te kōhanga reo. Ko te aromātai o roto e hāpai ana i te whānau ki te whakapūmau i te aronga ki ngā tikanga herenga ā-ture me te kounga o ngā akoranga a ngā tamariki. Kua whakatinanahia e te whānau ētahi pūnaha pūrongo, hei whakaatu i te ahu whakamua ki ā rātou kaupapa matua.

Ko te whakawhanaketanga o te tamaiti me tōna oranga e whakamōhio ana i te aronga rautaki o te kōhanga reo. Ka whakamahia te angamahi o Te Ara Tūāpae hei ārahi i te whakamahere rautaki. Ka whakatakotohia e te whānau ngā whāinga ā-tau hei hāpai i a rātou ki te aroturuki i tā rātou ahu whakamua. Nā ngā pūnaha pūrongo, e āhei ana te whānau ki te aroturuki i te whakaratonga o ngā rauemi e tika ana hei hāpai i te whakawhanaketanga o ngā tamariki. Ko ngā ngākau nuitanga me ngā matea o ngā tamariki tētahi kaupapa matua.

Ngā Whakaritenga Matua ka Whai Ake

E whanake ana ngā mahi aromatawai. Ahakoa ka whakaemi ngā kaimahi i ngā mōhiohio e pā ana ki ngā mahi a ia tamaiti, kāhore aua mahi e whakahonoa ana ki ā rātou putanga ako. Kāhore ngā mōhiohio aromatawai a ngā tamariki e tino whakaatu mārika ana i tā rātou ahu whakamua me tō rātou whakawhanaketanga.

3 Te Whakataunga a te Kōhanga Reo ki ngā Wāhanga Tautukunga

I te wā o te arotake, i whakamātauhia e Te Tari Arotake Mātauranga ngā pūnaha o te kōhanga reo ki te whakahaere i ngā āhuatanga i raro iho nei e whai pānga nui ana ki te waiora o ngā tamariki:

  • te haumaru whatumanawa (tāpiri atu ko te ārahi mauritau, ko te ārai tamariki)

  • te haumaru ā-tinana (tāpiri atu ko te mātakitaki tamariki; ko ngā whakaritenga whakamoe; ko ngā aituā; ko te whāngai rongoā; ko ngā whakaritenga akuaku; ko ngā kaupapa here me ngā tikanga haerenga whakawaho)

  • te tū tika o ngā kaimahi (tae atu ki ngā taumata tohu mātauranga; te arowhai a ngā pirihimana; ngā rēhitatanga kaiako; me te tatauranga ki waenga i te kaiako me te tamaiti)

  • ngā whakaritenga, tikanga hōneatanga e pā ana ki te ahi me te rū whenua.

Ko te tikanga, ka whakatairanga ngā kōhanga reo katoa i te hauora me te haumaru o ngā tamariki, me te arotake anō hoki i ia te wā i tā rātou whakatutukitanga i ngā herenga ā-ture. 

4 Ngā Taunakitanga

I whakawhanakehia e Te Tari Arotake Mātauranga me te whānau o te kōhanga reo te taunakitanga e whai ake nei, arā:

kia whakawhanake, kia whakatinana hoki i ngā mahi aromatawai ka āta pūrongo i te ahu whakamua a ngā akoranga a ngā tamariki.

Te Whakarāpopototanga

E tū ana Te Kōhanga Reo o Waihī ki te marae o Korohe, ki te raki o Tūrangi. Ka kitea te manawa whakahī o ngā tamariki mō ō rātou hononga ā-whānau, ā-hapū, ā-iwi, ā-marae hoki. He hihiri tā rātou ako, ā, he harikoa rātou ki te kōhanga reo. Ka maioha, ka whakanui hoki ngā tamariki i te ako i te reo Māori. Ka arotahi ngā hōtaka akoranga ki ngā tamariki me ō rātou ngākau nuitanga i roto i ngā akoranga.

5 Hei ā hea Te Tari Arotake Mātauranga arotake anō ai i te kōhanga reo?

Ka arotake anō Te Tari Arotake Mātauranga i Te Kōhanga Reo o Waihī i roto i te toru o ngā tau.ī  

Lynda Pura-Watson

Kaiurungi Whakaturuki Arotake Māori

04 Paenga-whāwhā, 2016 

6 Ngā kōrero e pā ana ki te kōhanga reo

Te tūwāhi

Kei te marae o Korohe, ki Tūrangi

Te tau a te Tāhuhu o te Mātauranga

40139

Te tau tohu o Te Kōhanga Reo

11-014

Te tūmomo whare

He kōhanga reo

Te raihana

Ngā Ture Mātauranga (Ratonga Kōhungahunga) 2008

Te tokomaha mō te raihana

20, kia tokowaru ki raro i te rua o ngā tau

Te tokomaha kei runga i te rārangi ingoa

19, tokowaru kei raro i te rua o ngā tau

Te ira tangata

Tama tāne 10

Kōtiro 9

Ngā hononga ā-iwi

He Māori, he Pākehā hoki

Te wā i te kōhanga reo te rōpū arotake

Hui-tanguru 2016

Te wā o tēnei pūrongo

Image removed.

Ngā pūrongo o mua a Te Tari Arotake Mātauranga

Arotake Mātauranga

Arotake Mātauranga

Arotake Mātauranga

Poutū-te-rangi 2013

Pipiri 2010

Whiringa-ā-rangi 2006

Evaluation

Te Kōhanga Reo o Waihī is based at Korohe Marae, north of Tūrangi. Children show they are proud of their whānau, hapu, iwi and marae connections. They are excited in learning and happy in the kōhanga reo. Children appreciate and value learning te reo Māori. Learning programmes are focused on children and their learning interests. 

The next ERO review of Te Kōhanga Reo o Waihī will be in three years.

1 Context

Te Kōhanga Reo o Waihī has relocated to the Korohe Marae, north of Tūrangi. The reason for the relocation is due to health and safety issues identified on the original site, at Waihi. Children and whānau affiliate to the Korohe Marae.

Whānau manage the kōhanga reo and daily operations well. Whānau and kaimahi focus on ongoing improvements to meet the needs of their children.

2 The Review Findings

How well do children show their understanding of whakapapa?

Children show they are proud of their whānau, hapū, iwi and marae connections.

Mana Atua

Children are confident in their learning environment. They are familiar with kōhanga reo routines and tikanga pertaining to formal and informal learning times. Kaimahi organise areas and resources to encourage children to make choices in their learning. Displays of children’s art work and photos of kōhanga reo events show them learning about atua Māori. The kōhanga reo setting provides children with the opportunity to learn about tikanga and kawa of their marae. Children are excited about learning.

Children enjoy positive interactions with others. Kaimahi have established positive rapport with children. The older children care for and enjoy interacting with the babies as tuakana, teina. Karakia and waiata about atua Māori help children to understand manaaki and tiaki. Kaimahi support children to learn leadership roles and responsibilities. Kaumātua enjoy the relationships they have with their mokopuna. Children are happy at the kōhanga reo.

Children are surrounded by te reo Māori. They encourage each other to speak te reo Māori. Kaimahi clearly communicate with children. They model good quality te reo Māori for children, whānau and others. Kaimahi use a range of strategies that focus on learning te reo Māori. Some children show confidence to use te reo Māori spontaneously. Children appreciate and value learning te reo Māori.

Planning and Evaluation

Children participate in a purposefully planned learning programme. Kaimahi have clear processes to guide programme planning. They identify children’s learning activities, resources for activities and strategies for the delivery of programme content. Whānau are encouraged to contribute to planning. Children enjoy learning.

Children are the focus for ongoing improvement. Whānau and kaimahi regularly meet to review kōhanga operations. Internal evaluation supports whānau to maintain a focus on legislative requirements and the quality of children’s learning. Whānau have implemented a reporting system to show progress towards meeting their priorities.

Children’s development and wellbeing informs the kōhanga reo strategic direction. Te Ara Tūāpae framework is used to guide strategic planning. Whānau set annual goals to support them to monitor their progress. Reporting systems enable whānau to monitor appropriate resourcing allocations that support children’s development. Children’s interests and needs are a priority.

Key Next Steps

Assessment practices are developing. Whilst kaimahi gather information about what individual children do, these are not linked to their learning outcomes. Children’s assessment information does not accurately reflect their progress and development.

3 Whānau Management Assurance on Compliance Areas

During the review, ERO looked at the kōhanga reo systems for managing the following areas that have a potentially high impact on children's wellbeing:

  • emotional safety (including positive guidance and child protection)

  • physical safety (including supervision; sleep procedures; accidents; medication; hygiene; excursion policies and procedures)

  • suitable staffing (including qualification levels; police vetting; teacher registration; ratios)

  • evacuation procedures and practices for fire and earthquake.

All kōhanga reo are required to promote children's health and safety and to regularly review their compliance with legal requirements.

4 Recommendation

ERO and the Kōhanga Reo whānau developed the following recommendation:

  • develop and implement assessment practices that accurately report children’s progress in learning.

Conclusion

Te Kōhanga Reo o Waihī is based at Korohe Marae, north of Tūrangi. Children show they are proud of their whānau, hapu, iwi and marae connections. They are excited in learning and happy in the kōhanga reo. Children appreciate and value learning te reo Māori. Learning programmes are focused on children and their learning interests. 

5 When is ERO likely to review the kōhanga reo again?

The next ERO review of Te Kōhanga Reo o Waihī will be in three years.

Lynda Pura-Watson

Deputy Chief Review Officer Māori

4 April 2016

6 Information about the Kōhanga Reo 

Location

Korohe Marae, Turangi

Ministry of Education profile number

40139

Kōhanga Reo Identification Number

11-014

Licence type

Te Kōhanga Reo

Licensed under

Education (Early Childhood Services) Regulations 2008

Number licensed for

20 children, including up to 8 aged under 2

Kōhanga Reo roll

19 children, including up to 8 aged under 2

Gender composition

Boys 10

Girls 9

Ethnic composition

Māori and Pākehā

Review team on site

February 2016

Date of this report

4 April 2016

Most recent ERO report(s)

Education Review

Education Review

Education Review

March 2013

June 2010

November 2006